Φιλοσοφία
Τα παιδιά μας μεγάλωσαν, το δημοτικό τελειώνει, κλείνει ένας μεγάλος κύκλος και ανοίγει ένας καινούργιος. Ήρθε η στιγμή λοιπόν να σκεφτούμε το επόμενο βήμα.
Είναι βέβαιο ότι στο δημοτικό, βασικός στόχος είναι η κατάκτηση γνωστικών και κοινωνικών δεξιοτήτων απαραίτητων στη σχολική πορεία των παιδιών και η υιοθέτηση στάσεων και συμπεριφορών που διαμορφώνουν τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα τους. Όλα αυτά τα έχουν κατακτήσει οι μαθητές της Σχολής Καραβάνα με την πολύτιμη συνδρομή των δασκάλων. Όλοι οι μαθητές του σχολείου μας διακρίνονται και για τις σχολικές τους επιδόσεις αλλά και για την προσωπικότητα και την συμπεριφορά τους. Κι αυτό δεν το λέμε μόνο εμείς. Μας το λένε όλοι όσοι έρχονται σε επαφή με τους μαθητές μας και βλέπουν τη δουλειά μας.
Το Γυμνάσιο από την άλλη, σαν συνέχεια του δημοτικού και σαν προθάλαμος του Λυκείου αποτελεί ίσως την πιο κρίσιμη και επικίνδυνη βαθμίδα.
Κρίσιμη γιατί τώρα μπαίνουν οι βάσεις σε όλα τα βασικά μαθήματα και επικίνδυνη γιατί συμπίπτει χρονικά με την αναπτυξιακή φάση της εφηβείας. Είναι λοιπόν δικαιολογημένη η ανησυχία και η αγωνία των γονέων. Όλοι άλλωστε επιθυμούμε να προσφέρουμε το καλύτερο στα παιδιά μας και είναι λογικό να θέλουμε το κατάλληλο περιβάλλον που θα παρέχει πρώτα από όλα ασφάλεια και στη συνέχεια θα εξασφαλίζει το υψηλό μαθησιακό επίπεδο στο οποίο έχουν συνηθίσει να δουλεύουν.
Από το Δημοτικό …. στο Γυμνάσιο
Το Γυμνάσιο είναι σίγουρα η συνέχεια του δημοτικού. Πολύ συχνά όμως οι μαθητές στην Α΄ γυμνασίου αισθάνονται αγωνία και άγχος, όπως ακριβώς κι όταν πρωτοξεκινούν το σχολείο στην Α΄ δημοτικού. Κι αυτό γιατί γνωρίζουν ότι το Γυμνάσιο αποτελεί μια ξεχωριστή βαθμίδα, με διαφορετική δομή και ιδιαίτερες, αυξημένες απαιτήσεις. Οι μαθητές χρειάζονται κάποιο χρόνο για να προσαρμοστούν στα νέα μαθήματα, στον τρόπο δουλειάς και στον διαφορετικό και πιο αυστηρό τρόπο βαθμολογίας. Είναι αναγκαίο λοιπόν γονείς και εκπαιδευτικοί να συνεργάζονται στενά και να επιδεικνύουν υπομονή και κατανόηση ώστε να έχουμε μια καλή «νέα αρχή».
Γυμνάσιο ….Προθάλαμος του Λυκείου
Το Γυμνάσιο επίσης και κατά κύριο λόγο, αποτελεί τον προθάλαμο του Λυκείου, με ότι αυτό μπορεί και πρέπει να συνεπάγεται. Η βαθμίδα του Λυκείου στην Ελλάδα είναι σαφώς προσανατολισμένη προς τις πανελλήνιες εξετάσεις. Για κάθε μαθητή που θέλει να προχωρήσει στο πανεπιστήμιο, ελληνικό ή ευρωπαϊκό, οι πανελλήνιες εξετάσεις είναι μονόδρομος. Με το καινούργιο δε εξεταστικό σύστημα του Λυκείου, η πίεση ξεκινά από την Α΄ Λυκείου. Κι εδώ επεισέρχεται η σπουδαιότητα του Γυμνασίου καθώς τα θεμέλια σε όλα τα βασικά μαθήματα (αρχαία, μαθηματικά, φυσική, έκθεση – λογοτεχνία) μπαίνουν στο Γυμνάσιο. Είναι σημαντικό λοιπόν το σχολείο να εξασφαλίζει την επεξεργασία, την κατανόηση και την εμπέδωση της ύλης των μαθημάτων αυτών σε βάθος ώστε να μην υπάρχουν κενά. Αν αυτό δεν συμβεί, τα πράγματα στο Λύκειο θα είναι δύσκολα, ειδικά για τα παιδιά που έχουν υψηλούς στόχους.
Για να γίνει αυτό βέβαια είναι απαραίτητη η άμεση κάλυψη και αντιμετώπιση τυχόν ατομικών ελλείψεων και δυσκολιών για κάθε μαθητή χωριστά, μέσω ενισχυτικής διδασκαλίας, επαναληπτικών φυλλαδίων κλπ., στο σχολείο, χωρίς να χρειάζεται περισσότερη δουλειά στο σπίτι από γονείς ή πολύ περισσότερο, φροντιστές. (γιατί τότε τα παιδιά κουράζονται υπερβολικά, αντιδρούν και δεν αποδίδουν).
Γυμνάσιο και εφηβεία
Είναι εξίσου σημαντικό, παράλληλα με τη δουλειά που γίνεται στο σχολείο, και προκειμένου να έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα, να συνεχίσουν οι μαθητές να δουλεύουν μεθοδικά και συστηματικά (όπως κάνανε και στο δημοτικό). Ίσως θεωρείτε ότι αυτό είναι αυτονόητο. Δεν είναι όμως! Όσοι έχουν μεγαλύτερα παιδιά καταλαβαίνουν ότι στην ηλικία αυτή τα παιδιά μπαίνουν στην εφηβεία και η συμπεριφορά τους αλλάζει, και στο σχολείο και στο σπίτι.
Είναι η εποχή που κάνουν την «επανάστασή» τους, αρχίζουν να αντιδρούν, να θυμώνουν, συνήθως χωρίς φανερή αιτία, άλλες φορές πάλι να ονειροπολούν, να μελαγχολούν, να χαζεύουν. Είναι η εποχή επίσης που επηρεάζονται πολύ περισσότερο από την παρέα των συνομηλίκων τους και εδώ ελοχεύουν κίνδυνοι εάν η παρέα δεν είναι η κατάλληλη. (Για το λόγο αυτό άλλωστε είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς τους συμμαθητές του παιδιού του και τις οικογένειές τους). Όλα αυτά τα γνωρίζουμε και τα περιμένουμε στην ηλικία αυτή, χρειάζεται παρ΄ όλα αυτά σωστή αντιμετώπιση από τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς.
Προκειμένου όμως να περάσει η φάση αυτή όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα και κυρίως να μην έχει σοβαρές επιπτώσεις στη σχολική τους επίδοση πρέπει οι καθηγητές να είναι κοντά στα παιδιά, να κουβεντιάζουν μαζί τους, να τα ενθαρρύνουν και να τα επιβραβεύουν. Να κάνουν το μάθημα τους ενδιαφέρον και ελκυστικό και να εμπνέουν τους μαθητές να ασχοληθούν με αυτό. Χρειάζεται επίσης στενή συνεργασία με την οικογένεια. Ταυτόχρονα χρειάζεται συστηματική «διακριτική» παρακολούθηση και καθημερινός έλεγχος, συχνές επαναλήψεις και τακτικά τεστ καθώς και εξατομικευμένη ενασχόληση με τον κάθε μαθητή χωριστά, όταν υπάρχει ανάγκη. Είναι επίσης απαραίτητο να μυηθούν οι μαθητές μεθοδικά στον νέο τρόπο που θα εξετάζονται και θα βαθμολογούνται στο Γυμνάσιο και θα εξετάζονται αργότερα και στο Λύκειο.
Γυμνάσιο – «Εκπαίδευση» και «Παιδεία
Το Γυμνάσιο όμως δεν πρέπει να αντιμετωπίζετε μόνο σαν συνέχεια του δημοτικού, ούτε απλά σαν προθάλαμος του Λυκείου.
Γιατί τότε υπάρχει ο κίνδυνος να χάσουν τα παιδιά την πολύτιμη και τελευταία ευκαιρία που έχουν, μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα, να μορφωθούν ουσιαστικά, να ασκήσουν την κριτική σκέψη, να καλλιεργήσουν το πνεύμα τους και την προσωπικότητά τους και να αναπτύξουν τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και τα ταλέντα τους. Άλλωστε αυτό είναι τελικά που έχει την μεγαλύτερη αξία, (που κάνει τους ανθρώπους να ξεχωρίζουν από τη μάζα, που οδηγεί σε επαγγελματική και προσωπική καταξίωση), παρ΄ όλο που το σύστημα εκπαίδευσης στην Ελλάδα δείχνει να το ξεχνάει. ΄Ετσι φτάσαμε σήμερα στο σημείο τα Ελληνόπουλα να γνωρίζουν πολύ λιγότερα από τα παιδιά στην Αγγλία ή στην Γερμανία για τον ελληνικό πολιτισμό, να γνωρίζουν ελάχιστα ή τίποτα για την παγκόσμια ιστορία, την λογοτεχνία ή την τέχνη.
Στο Γυμνάσιο συμμετέχουμε…
Στις τρεις τάξεις του Γυμνασίου λοιπόν, όπου δεν υπάρχει το άγχος και η άμεση πίεση των πανελληνίων και όπου τα παιδιά έχουν κατακτήσει ένα υψηλότερο επίπεδο σκέψης και μια πιο ώριμη αντίληψη του κόσμου γύρω τους, δίνεται η δυνατότητα, μέσα από ειδικά επιστημονικά και πολιτιστικά προγράμματα, της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αλλά και ευρωπαϊκά, να συμμετέχουν οι μαθητές σε διαγωνισμούς, να εκπονούν εργασίες σε συνεργασία με συνομήλικούς τους σε άλλα σχολεία, με τη χρήση της τεχνολογίας, να πραγματοποιούν εκπαιδευτικά ταξίδια σε ευρωπαϊκές χώρες, και πολλά άλλα. Επιπλέον είναι η εποχή που πρέπει να εντατικοποιηθούν και να ολοκληρωθούν, με τα αντίστοιχα πτυχία, οι σπουδές στις ξένες γλώσσες.
Συνοψίζοντας λοιπόν το Γυμνάσιο είναι μια μεταβατική βαθμίδα, ιδιαίτερα σημαντική, που βρίσκει τα παιδιά σε μια κρίσιμη ηλικία, την εφηβεία και απαιτεί τους κατάλληλους χειρισμούς, από γονείς και εκπαιδευτικούς, καταρχήν στον έλεγχο της συμπεριφοράς των παιδιών αλλά και στη σχολική τους επίδοση, που πρέπει να είναι υψηλή.
Κύριος στόχος μας στο Γυμνάσιο, θα πρέπει να είναι η σωστή θεμελίωση των γνωστικών αντικειμένων που θα αποτελέσουν και τη βάση για τα μαθήματα του Λυκείου, με δουλειά που θα γίνεται εξ΄ ολοκλήρου στο σχολείο, με ενισχυτική διδασκαλία, όπου χρειάζεται, χωρίς όμως επιπλέον φροντιστηριακή ενίσχυση.
Επίσης θα πρέπει να εξασφαλίζεται η δημιουργική εκτόνωση των παιδιών, μέσα από τις δραστηριότητες και τα προγράμματα που προαναφέρθηκαν, που εξασφαλίζει με τη σειρά της την καλή διάθεση και την ψυχική ισορροπία των παιδιών.
Όλα αυτά εξασφαλίζονται στο σχολείο μας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο!